Слова | Значэнне | Прыклад |
А | ||
Андэ, прыслоўе | (Недалёка)
| Там андэ він пуставыў субі хату. |
Арцэ. Арцы | (Абы – што) | Тэ гуворыш арцы – што. |
Б | ||
Бігма | (Сапраўды)
| Далібог Бігма на казала стуго. |
Баляскі | (Штыкетнік)
| Васэль новых баляскуў вэпісаў у ліснічэстве. |
Біянка, ж. р., Р. скл. -і | (Самаробная маслабойка) | Муя біянка за зэму русохлася. |
Беч, м.р. Р. скл. -а | (Пуга) | Муім бычем добрэ куня гунэтэ. |
В | ||
Вусялка, ж. р., Р. скл. -э | (Шнурок для падвязвання кошыка, калыскі) | Вусялка ў кулэсцэ зусім услабла. |
Веварка, ж.р., Р. скл. -э | (Металічны бачок (эмаліраваны) | Я пучала ў веварцэ печэ хліб. |
Верэтыно, назоўнік | (Верацяно) | Верэтыном добрэ кешэ вывурочатэ. |
Вышер, м.р., Р. скл. -у | (Пераспелая трава, якую косяць на падсціл жывёле) | Восенню ме нагрэблэ вышэру цілу хуру. |
Г | ||
Галушка, ж. р., Р. скл. -э | (Булка) | Матэ спекла смачну галушку. |
Гарачота, ж. р., Р.скл. -э | (Спякота) | Стуго літа була гарачота на двуры. |
Горэнь, м. р., Р. скл. -ю | (Ніткі для вышывання)
| Діўчына вышывала ручныка горэнэм. |
Грэбінка, ж. р.,Р. скл. -э | (Бралка для чарніц) | Учора я грэбінкею набрала бугато ягід. |
Грэбенэць, м. р., Р. скл. -я | (Расчоска) | На ныч я русчысаю косэ грэбенцэм. |
Гэтко, прыслоўе | (Дрэнна) | Міні на полэ гетко зрубелося. |
Д | ||
Дялка, ж. р., Р. скл. -э | (Надзел карняплодаў для праполкі альбо сенажаці для касьбы) | Дялка міні ў стым гуду пупала чэста. |
Е | ||
Есла, мн. л. | (Дзёсны) | Ек пуйім гарэчуго, то так міні есла булють. |
Ж | ||
Жэрдэна, ж. р., Р. скл. -э | (Жэрдка) | Чэрэз рыў хтось пуклаў велэку жэрдэну. |
Жэлізко, назоўнік, н. р., Р. скл. -а | (Рыдлёўка) | Я купеў субі нувое жэлізко. |
З | ||
Запік, м. р., Р. скл. -а | (Ляжанка за печчу) | Запік зроблены з дубовых дусок. |
Замазаны, прыметнік, Р. скл. -уго | (Брудны) | Яке ў тэбе нагавіцэ замазанэ. |
Засунка, ж. р., Р. скл. -е | (Клямка) | Ныма у вас ны замка, ны засунке ў хатэ. |
Западатэ, дзеяслоў | (Часта хварэць) | Муя матэ стала часта западатэ. |
Затулка, ж. р., Р. скл. -е | (Фартух) | У мейі бабе уже пурвалася затулка. |
К | ||
Кайдуб, м. р., Р. скл. -а | (Дзежка, бочка) | У нас поўны кайдуб солэ. |
Калэтка, ж. р., Р. скл. -е | (Кашалёк) | Міні баба дала свую калэтку з грышме. |
Кубарка, ж. р., Р. скл. -е | (Адтуліна ў печы) | Чугунчык з кашэю стуйіць у кубарцэ. |
Куліш, м. р., Р. скл. -у | (Прасяны суп) | Баба зварэла куліш з мулуком. |
Кулісок, м. р. | (Сноп не абмалочаны да канца) | Куліска нывытрэсаюць. |
Кутух, м. р., Р. скл. -а | (Яслі ў хляве) | Курэ нучують у кутуху. |
Куське, н. р. | (Вілы) | Мій батько пуламаў куське. |
Кумора, ж. р., Р. скл. -ы | (Кладоўка для непрыгодных рэчаў) | У куморы я пускладала старэйі шмотке. |
Кірк, ж. р., Р. скл. -і | (Абцас) | А нашчо міні стэ тонэйке кіручке. |
Купеця, ж. р., Р. скл. -і | (Невялікая капа сена) | Учора ме маленьку купецю нагрэблэ сіна. |
Куцюба, ж. р., Р. скл. -ы | (Качарга) | Куцюба ў менэ заўждэ стуйіць у кутку. |
Кацяхе, н. р., Р. скл. -іў | (Суквецце) | Наламнэ гулек з кацяхаме. |
Л | ||
Лагвіця, ж. р., Р. скл. -і | (Невялічкая бочка з накрыўкай для сала) | У нас поўна лагвіця сала. |
Ласыцэ, н. р. | (Узоры на вокнах намаляваныя марозам) | От муроз велэкі, шо аж ласыце на вокнах. |
Лухачы, мн. л. | (Буякі) | У стуму гудове було бугато лухачыў. |
Леке, н. р., Р. скл. -уў | (Страх) | Піду ду бабе, хай пуўэпчэ леке. |
М | ||
Марынарка, ж. р., Р. скл. -е | ( Піджак) | Налужэ марынарку, бо шось хулудно зрубелося. |
Манітэ, незаконч. ф. | (Духмяна пахнуць) | Бэз так манэть, шо аж гулува булыть. |
Мусова, прыслоўе | (Абавязкова) | Міні мусова заўтра йіхатэ на полэ. |
Мучаныця, ж.р., Р.скл. -і | (Крывянка) | Мучаныця зроблена з крыві. |
Н | ||
Навэлнык, м. р., Р.скл. -а | (Колькасць сена, саломы, якую можна ўзяць віламі) | Ны пуднось сіно, навэлныкаме пудавай. |
Нагабатэ, дзеяслоў, незак. ф. | (Знайсці) | В лісі я нагабала цылу кушылку ягід |
Натэна, ж. р., Р. скл. -ы | (Бацвінне) | У калхозных буракіў добра натэна. |
Ночвэ, н. р. | (Карыта для мыцця бялізны) | Ночвэ стуйюць на двуры. |
Нэнька, ж. р., Р. скл. -і | (Калыска) | Нэнька кулысь весыла пусэрэдынэ хатэ. |
Нагавецэ, н. р. | (Штаны) | Стэ нагавецэ пушэтэ з добруго сукна. |
Р | ||
Радно, н. р., Р. скл. -а | (Грубае палатно) | Я шэ зара накрываюся радном. |
Ровер, н. р., Р. скл. -а | (Веласіпед) | Ровером я так хутко зайіхала ў ліс. |
Рубель, м. р., Р. скл. -я | (Доўгае бервенца, якім прыціскаецца сена або салома на возе) | Я заўдэ рублем прытягаю сіно. |
С | ||
Стэ, прыслоўе | (Гэта) | Стэ відро люмінёве. |
Сутунітэ, незаконч. ф. | (Змяркацца) | Рано сутуніе на вуліцэ ўжэ. |
Скопець, м. р., Р. скл. -я | (Закрытая на зіму бульба) | Усю бульбу я закупала ў скопцэ. |
Ступняк, м. р. | (Кветканоснае сцябло) | Ступняке на шчавйюху і на чусныку. |
Струлэчнік, м. р. | (Сланечнік) | Уже наш струлэчнік начынае цвістэ. |
Судусэтэ, законч. ф. | (Сустрэць) | Тэпер міні трэба судусэтэ дытэй. |
Сухопарком | (Ужываць прадукты як ёсць, нявароныя) | Усі еблыка за зэму з’йіў мій хлопець сухопарком. |
Т | ||
Тукмачы, мн. л. | (Пюрэ – добра стоўчаная бульбачка з малаком і маслам) | Муя матэ кожны дэнь мнэ тукмачы. |
Тутычка, прыслоўе | (Тут) | Тутычка зусім ны русла бульба. |
Тэцятэ, незаконч. ф. | (Хадзіць без патрэбы) | Стой чулувік цылы дэнь тэцяе у мэнэ пуд нугаме. |
Тэчка, ж. р., Р. скл. –і | (Доўгая жэрдка) | Нарубай тэчок на біб.
|
У | ||
Утраветыся, законч. ф. | (Панадзіліся) | Сусідске хлопцэ утравелыся ў мій сад. |
Х | ||
Хвайны, пыметнік | (Прыгожы) | У Зоське вельмі хвайны хлопець. |
Хтося, прыслоўе | (Нехта) | Ду нас прыйшоў хтося. |
Хура, ж. р., Р. скл. -э | (Воз, нагружаны сенам) | Учора я нагрыб хуру сіна. |
Ш | ||
Шеховатэ, дзеяслоў | (рыхтаваць) |
|
